Blöndulón : vöktun á strandrofi og áfoki : áfangaskýrsla 2010

Abstract

Í skýrslunni er greint frá rannsóknum og vöktun við Blöndulón árið 2010 en þá var gerð ný fimm ára áætlun um framhald verkefnisins sem staðið hefur frá 1993. Megináhersla næstu ár verður á vöktun landbrots úr bökkum, sandfoki úr fjörum og eftirlit með áburðargjöf á sandfokssvæði og aðgerðum til að styrkja gróður í þeim.

Árið 2010 var mjög hlýtt og þurrviðrasamt. Veðurmælingar í Kolku sýndu að árið var það annað hlýjasta sem mælst hefur og þurrasta frá því mælingar hófust þar árið 1994. Vindar voru yfirleitt hægir og lítið um hvassviðri við Blöndulón yfir vor- og sumarmánuðina. Í september gerði nokkur hvassviðri. Haustið 2009 var vatnsborð lónsins við yfirfallshæð fram í byrjun nóvember. Féll það nokkuð jafnt yfir veturinn og var lægst, um 5,5 m neðan yfirfallshæðar, í byrjun apríl 2010. Ekki tók að hækka að marki í lóninu fyrr en eftir miðjan júní og var yfirfallshæð náð 9. ágúst. Lónborð hélst við yfirfall fram í byrjun október.

Öldurof úr bökkum lónsins var lítið milli áranna 2009–2010. Það var að meðaltali 0,12 m sem er minnsta rof sem mælst hefur frá því mælisnið voru sett upp árið 2004. Merki um nýtt sandfok á land úr fjörum lónsins sáust ekki eftir sumarið 2010 þrátt fyrir lága lónstöðu framan af sumri og þurrviðrasama tíð.

Sumarið 2010 var hafin áburðardreifing á sandfokssvæði við lónið til styrkingar gróðri. Ætlunin er að halda þeim áfram í nokkur ár og fylgjast með árangri af þeim. Borinn var hálfur túnskammtur (50 kg N/ha) á alls 15 ha. Vinnuflokkur í Blöndustöð annaðist dreifinguna að mestu en á stærsta flákann var borið á með dráttarvél. Í tvo sandfláka, þar sem sandur var mestur og gróður illa farinn, var grasfræi sáð með áburðinum.

Í lok skýrslunnar eru gerðar tillögur að framhaldi rannsókna og vöktunar við lónið árið 2011.