Bergflokkun og eðlismassi svifaurs

Abstract

Berggerð svifaurs er mismunandi eftir landshlutum. Greina má sterk áhrif frá eldstöðvum, sem hafa gosið gjósku á nútíma, og fornum megineldstöðvum, sem eru að rofna. Frumsteindum fjölgar hlutfallslega með minnkandi kornastærð en bergmolum fækkar. Hlutfallið ferskt gler/bergmolar er hæst í námunda við gjóskueldstöðvar, sem hafa verið mjög virkar á nútíma. Hlutfallið súrt gler/basískt gler er hæst í námunda við súrar megineldstöðvar. Hátt hlutfall ummyndaðs glers/fersks glers tengist megineldstöðvum, helst gömlum. Einnig má sjá, að hlutur ummyndaðs glers í túffi er hár án tillits til fjarlægðar frá megineldstöðvum. Hlutfallslega meira greindist af sortukornum í svifaur vatnsfalla, sem koma frá Mýrdalsjökli, en í öðrum ám. Eðlismassi er oftast nálægt 2,8. Hann fer oft lækkandi með vaxandi kornastærð, einkum ef mikið er af fersku gleri. Hæstur mældist hann 3,0 í Jökulsá vestari, en lægstur 2,4 í grófasta hluta svifaursins í Múlakvísl og Jökulgilskvísl.