Lambleysi hjá gemlingum : meinafræðileg greining

Abstract

Lambleysi veturgamalla áa hefur þekkst lengi hér á landi, og hafa sést talsverðar sveiflur milli ára. Áður var talið að vandamálið skýrðist af breytileika í kynþroska og hæfni til að festa fang frá ári til árs. Þegar fósturtalningar með ómsjá hófust hér á landi árið 2003 kom fljótt í ljós að allt að helmingur gemlinga (áa á fyrsta vetri) á einstaka búum gekk með dauð fóstur, og skilaði ekki lambi um vorið. Það varð því ljóst að þó gemlingar festu fang var talsvert um að fósturtap yrði. Árin 2007-2009 voru gerðar rannsóknir sem miðuðu að því að kanna hvort búskaparlag og aðstæður, selenskortur eða þekktir sýkingarvaldar séu áhrifavaldar í þessu vandamáli (Emma Eyþórsdóttir o.fl., 2009). Ekki tókst að greina fylgni milli þessara þátta og fósturláts í gemlingum á þessum bæjum. Við þessa rannsókn var lögð áhersla á að afla upplýsinga um lífeðlisfræðilega og meinafræðilega þætti vandamálsins, til þess að komast nær því að greina orsakaþætti þess.