Gróðurfar, dýralíf og verndargildi á vegarstæðum inn í Norðfjarðardal, Fannardal og á Eskifirði

Abstract

Fyrirhugað er gerð Norðfjarðarrganga, milli Eskifjarðar og Norðfjarðarr í Fjarðabyggð. Í tengslum við framkvæmdina verða nýir vegir byggðir beggja vegna gangamunanna. Norðfjarðramegin verður valin ein veglína af tveimur mögulegum, önnur sem liggur norðan Norðfjarðarár og hin sunnan árinnar. Eskifjarðamegin er ein veglína. Vegagerðin sér um framkvæmdina og að beiðni hennar voru gerðar rannsókir á gróðurfari og fuglalífi í Norðfjarðarrdal, Fannardal og á Eskifirði. Upplýsingum um veiðitölur í Norðfjarðarr- og Eskifjarðará var aflað og lagt var mat á verndargildi fyrirhugaðs framkvæmdasvæðis.

Gróðurfar. Einkennandi gróðurfar á rannsóknasvæðinu er graslendi, mólendi, mosagróður og mýrar. Rannsóknasvæðið er vel gróið 71% af svæðinu á Norðfirði er fullgróið en einungis 4% lítt eða ógróið. Á Eskifirði er 68% svæðisins fullgróið og 11% af svæðinu lítt eða ógróið Alls fundust 151 tegund háplantna á rannsóknasvæðinu. Flestar tegundir sem fundust eru algengar á landsvísu og engin er á válista. Þrjár tegundir sem eru frekar sjaldgæfar á landsvísu fundust það eru hagastör, klettafrú og dökkasef.

Fuglalíf á áhrifasvæðum Norðfjarðarganga er allfjölskrúðugt með yfir 40 þekktar tegundir. Flestar þessara tegunda eru algengar á svæðinu og á landsvísu. Umferðarfuglar og þeir sem geta talist gestir á svæðinu eru tildra, helsingjar, dílaskarfur, stormmáfur og bjartmáfur. Tegundir á válista eru grágæs, straumönd, fálki og hrafn.

Fiskur. Norðfjarðarr-og Eskifjarðará eru báðar dragár á blágrýtissvæði og er rafleiðni og efnastyrkur þeirra sennilega lág eins og í flestum dragám á Íslandi. Smádýralíf í þeim einkennist einna helst af rykmýi.

Norðfjarðará er mjög gjöful bleikjuveiðiá og er hún með þeim aflahæstu á Austfjörðum og stundum á landinu öllu. Meðalársveiði í ánni frá árunum 1991,1992,1996 og 2004-2007 eru 524 bleikjur, 29 laxar og 1 urriði Eskifjarðará. Mikil vöntun er á rannsóknum á lífríki Eskifjarðarár. Ekkert veiðifélag er um ána og því engar skráðar aflatölur. Mest veiðist af bleikju í ánni en einnig stöku laxar. Mat á verndargildi landslagsheilda Í heild sinni er Norðfjarðarrdalur og Fannardalur fallegt svæði. Verndargildi landslagsheildar verður að teljast töluvert á öllu svæðinu.