Samspil vinnu og heimilis. Álag og árekstrar

Abstract

Í þessari ritgerð er fjallað um álag í vinnu og á heimilum, sem og um árekstra vinnu og heimilis á Íslandi. Reynt er að varpa ljósi á hvort vinna og heimilislíf eru streituvaldar í íslensku samfélagi og niðurstöður eru skoðaðar í ljósi óska fólks um hvernig það vill verja tíma sínum. Greiningin byggir á gögnum “The International Social Survey Programme” um fjölskyldulíf og breytt kynhlutverk sem var safnað árið 2002. Upplýsingar um Ísland byggja á sambærilegum gögnum sem var safnað árið 2005. Helstu niðurstöður eru þær að þrátt fyrir almennt jákvætt viðhorf til vinnu vill talsverður fjöldi Íslendinga draga úr vinnuálagi og verja meiri tíma til annarra hluta. Þá eru árekstrar vinnu og heimila tíðari á Íslandi en í samanburðarlöndunum og helgast það að mestu af löngum vinnutíma. Þrátt fyrir það virðast Íslendingar hvorki telja vinnu sína né heimili vera mikla streituvalda í lífi sínu. In this paper we examine data on the workload at work and in homes, as well as on the work-line balance in Iceland. We examine whether work and family life are generally seen as stressors in Icelandic society and the results are interpreted in light of people’s self-reported preferences about time-use. The analysis is based data on families and changing gender roles that was collected by the International Social Survey Programme in 2002. The data on Iceland comes from a replication of the ISSP survey that was carried out in Iceland in 2005. It is my conclusion that a large proportion of people would prefer to spend less time at work and more time on other things, despite a generally positive attitude towards paid labour in Iceland. Work-life conflicts are also more frequent in Iceland than in the other Western countries, mostly in account of long work-hours. Despite this neither work nor the household appear to be regarded as particular sources of stress by most people.