Æðarfugl á Íslandi : staða rannsókna og alþjóðasamstarf um vernd

Abstract

Frá árinu 1982 hafa margvíslegir þættir í vistfræði æðarfugls Somateria mollissima á Íslandi verið rannsakaðir. Í tvígang hafa æðarrannsóknir farið í gang á Náttúrufræðistofnun Íslands með sérstöku átaki, fyrst á árunum 1982–1984 og á ný 1993–1995. Megintilgangur þessarar samantektar er að gefa yfirlit yfir þessar rannsóknir, hvað hefur komið út úr þeim og hver er nú staða einstakra rannsóknaverkefna. Ennfremur er skýrt frá æðarrannsóknum sem aðrir en starfsmenn Náttúrufræðistofnunar Íslands hafa staðið fyrir.

Tilgangur samantektarinnar er einnig að skýra frá sérstakri verndaráætlun um æðarfugla sem umhverfisráðherrar norðurslóðalandanna átta kringum norðurpólinn hafa samþykkt.

Að lokum eru kynntar tillögur um þær rannsóknir sem brýnt er að vinna að á næstu árum. Hvatt er til að unnið verði skipulega að 16 rannsóknarverkefnum sem tengjast æðarfuglum. Auk þess yrði unnið úr þeim efnivið sem þegar er til og ekki hefur reynst tækifæri að ganga frá að fullu. Þessi verkefni myndu auka til muna þekkingu á lifnaðarháttum æðarfugla á Íslandi, styrkja vernd tegundarinnar í landinu og renna styrkari stoðum undir æðarrækt sem vistvæna atvinnugrein.