Breytingar á áfengislöggjöf tímabærar

Abstract

Vínandinn hefur löngum verið pólitískt þrætuepli. Innan Alþingis hafa iðulega verið deildar meiningar um fyrirkomulag sölu, skattlagningar og auglýsinga, þvert á pólitíska flokkadrætti. Nýjasta dæmi þess efnis er frumvarp þar sem mælst er til að einkasala ÁTVR með annað áfengi en sterkt vín verði aflögð. Hugmyndin er þó ekki ný af nálinni þar sem viðkomandi frumvarp er nú lagt fram í fimmta skipti. Í gegnum tíðina hafa fleiri frumvörp er lúta að breyttri áfengislöggjöf verið lögð fram, en þar má helst nefna tillögur að breyttri löggjöf um almennt bann við auglýsingum á áfengi.

Umræðan um réttmæti áfengisauglýsinga hefur verið hávær undanfarin ár. Heildsalar áfengis hafa nýtt sér gallaða löggjöf til að koma vörum sínum á framfæri, sem hefur orðið tilefni tíðra opinberra rannsókna og málaferla. Bann við áfengisauglýsingum hefur verið við líði frá 1928, en Ísland er eitt fárra Evrópulanda þar sem almennt bann er lagt við áfengisauglýsingum.

Það er ljóst að áfengi, eins og aðrar vörur, getur haft í för með sér skaðlegar afleiðingar og þá sér í lagi sé þess neytt í óhófi. Til að mæta þeirri hættu hefur löggjafinn sett innflutningi, sölu og meðferð áfengis miklar skorður. Þó slakað hafi verið á þeim skorðum að ákveðnu leyti undanfarna áratugi, t.d. með því að heimila einkaaðilum að reka vínbúðir fyrir ÁTVR, eru enn miklar takmarkanir fyrir hendi. Viðskiptaráð telur tímabært að endurskoða áfengislöggjöfina í því augnamiði að koma til móts við sjónarmið heildsala, án þess þó að stefna heilsu landsmanna í hættu. Ennfremur væri æskilegt að einkasala ríkisins væri aflögð, enda óþarfi að ríkið sinni þeim hlutverkum sem einkaaðilar geta gert jafnvel eða betur.