Norðurland : kortlagning smávirkjanakosta

Abstract

Vatnaskil hafa kortlagt vænlega smávirkjanakosti í sveitarfélögum á Norðurlandi. Lagt er upp með að finna kosti á stærðarbilinu 100 kWe upp í 10 MWe. Í grunninn er meðalrennsli í vatnsföllum ákvarðað út frá hæðarlíkani, meðalúrkomukorti og meðaluppgufunarkorti. Náttúrulegt afl er svo ákvarðað í farvegum vatnsfalla sem margfeldi hæðar og rennslis. Í kjölfarið eru vænlegustu inntakspunktar fyrir virkjun fundnir í hverju vatnsfalli, sem staðbundin hámörk í náttúrulegri orkugetu. Hagstætt þvermál fallpípu er ákvarðað og fundinn hagstæðasti endapunktur í farveginum neðanstreymis. Þar sem skilyrði um afl og ásættanleg falltöp eru uppfyllt er kosturinn metinn verðugur nánari athugunar. Kennistærðir þeirra kosta eru settar fram í töflu, vatnasvið eru dregin og sýnd á myndum fyrir hvert sveitarfélag. Til að meta miðlunarmöguleika við inntak er reiknað lónrými og hæð stíflu þ.a. miðla megi meðalrennsli vatnsfalls innan 24 klst. Á Norðurlandi hafa nú verið kortlagðir 532 smávirkjanakostir, með heildarafl 829 MWe. Mögulegur fjöldi virkjanakosta og þ.a.l. heildarafl er þó lægra, þar sem nokkur fjöldi kosta sem dregnir hafa verið fram hafa áhrif á virkjunarkosti í sama vatnsfalli. Einnig er ljóst að kostir sem dregnir hafa verið fram geta líka verið erfiðir í framkvæmd eða verið ógerlegir af öðrum ástæðum. Hafa ber í huga að tölum um afl þarf að taka með fyrirvara, um algjöra frumathugun er að ræða sem hefur það að leiðarljósi að draga fram sem flesta kosti sem vert gæti verið að kanna nánar.