Ástand lands og hrun íslenskra vistkerfa

Abstract

Í ritinu er fjallað um núverandi ástand íslenskra vistkerfa á landi, hrun þeirra sem og ýmsar af þeim undirliggjandi ástæðum sem viðhalda skaðlegri landnýtingu enn þann dag í dag. Landhnignun er alþjóðlegt vandamál sem kemur við sögu í umhverfissamningum Sameinuðu þjóðanna. Alþjóðasamfélagið leggur mikla áherslu á að koma í veg fyrir hnignun vistkerfa: áratugurinn 2021-2030 er helgaður endurheimt vistkerfa jarðar á vettvangi Sameinuðu þjóðanna. Ástand lands (e. land condition) er lykilhugtak sem leggur grunninn að baráttunni gegn landhnignun sem og endurheimt vistkerfa. Ástand lands er þverfaglegt viðfangsefni sem leitast við að útskýra stöðu vistkerfa í samhengi við vistgetu (e. ecological potential) út frá mælanlegum þáttum vistkerfa á borð við gróðurhulu, samsetningu og gerð gróðurs og jarðvegs, frjósemi jarðvegs og þáttum sem móta vatnshringrásina.