#

Bætt nýting sjávarafla

Skoða venjulega færslu

dc.contributor.author Sjöfn Sigurgísladóttir is
dc.contributor.author Sveinn Margeirsson is
dc.contributor.author Sigurjón Arason is
dc.contributor.author Jónas R. Viðarsson is
dc.date.accessioned 2011-08-31T09:37:46Z
dc.date.available 2011-08-31T09:37:46Z
dc.date.issued 2001-05-05
dc.identifier.issn 1670-7192
dc.identifier.uri http://hdl.handle.net/10802/1470
dc.description.abstract Skýrsla þessi er unnin fyrir sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytið og er hún hugsuð sem
innlegg í vinnu ráðuneytisins við endurskoðun á stefnu varðandi nýtingu sjávarafla.
Efni skýrslunnar skiptist í tvo meginþætti þar sem í fyrri hlutanum er tekið stöðumat á
nýtingu og verðmætasköpun þorskafla með tilliti til sjófrystingar, landvinnslu og
gámaútflutnings; en í seinni hlutanum er leitast við að bera kennsl á hvar helstu sóknarfæri
séu til bættrar nýtingar og aukinnar verðmætasköpunar á bolfisksafla. Við gagnaöflun var
aðallega leitað í afla- og ráðstöfunarskýrslur Fiskistofu og útflutningsgögn Hagstofunnar
fyrir árin 2008 og 2009.
Árið 2008 veiddu íslensk skip 151 þúsund tonn af þorski sem úr voru unnin rúmlega 90
þúsund tonn af afurðum að verðmæti um 61 milljarðar króna. Um 75% aflans fór til
landvinnslu, 20% var sjófryst og rúmlega 5% var flutt út óunnið í gámum. Talsverður munur
var á nýtingatölum í landvinnslu og sjóvinnslu þar sem flakanýting, hausanýting og nýting á
aukaafurðum var lakari hjá frystitogaraflotanum.
Ýmsar ástæður liggja að baki þeirri staðreynd að nýting afla af frystiskipum er lakari en í
landvinnslu, en þó má ljóst vera að sóknarfæri séu fólgin í að auka nýtingu hjá
frystitogaraflotanum. Sem dæmi um hvar slík tækifæri liggja má nefna að hausanýting hjá
flakafrystitogurum er 30-36%, en í flakavinnslu í landi er hún 26-30%. Þar að auki kemur
aðeins lítill hluti frystitogaraflotans með hausana í land. Einnig ætti að vera unnt að koma
með meira af öðrum aukaafurðum í land en nú er gert t.d. afskurð, marning, hryggi, lifur,
hrogn, svil o.fl.
Mikið hefur áunnist varðandi nýtingu í landvinnslu á undanförnum misserum en þó eru enn
til staðar tækifæri til úrbóta. Mest framþróun í bættri nýtingu hefur orðið í vinnslu á
þorskafurðum, en nýting á aukaafurðum í vinnslu á öðrum tegundum hefur ekki náð að fylgja
þar eftir, enda eftir mestu að slægjast í þorskinum. Ánægjuleg þróun hefur til dæmis orðið á
síðustu þremur árum í niðursuðu á lifur, sem hefur tvöfaldast í magni frá árinu 2006.
Mikið magn af fiski er flutt út óunnið í gámum á ári hverju, en hátt fiskverð á mörkuðunum í
Bretlandi og Þýskalandi gerir það að verkum að útgerðarmenn sjá sér ekki hag í að selja
fiskinn til vinnslu innanlands. Mögulegt væri að auka útflutningsverðmæti að minnsta kosti
hluta þessa afla með því að vinna hann hérlendis.
Þrátt fyrir að bætt nýting sé mikilvæg má ekki gleyma því að magn og gæði fara ekki alltaf
saman, því er ekki síður mikilvægt að hámarka hlutfall afurða sem fara í dýrustu
afurðaflokkana. Til að það sé hægt þarf að tryggja rétta meðferð í gegnum alla virðiskeðjuna
þar sem gæði eru hámörkuð á öllum stigum veiða, vinnslu og flutninga.
is
dc.language.iso is
dc.publisher Matís is
dc.relation.ispartofseries Skýrsla Matís ; 2. útg. 2010
dc.subject Sjávarafli is
dc.subject Nýting is
dc.title Bætt nýting sjávarafla is
dc.type Skýrsla is


Skrár

Skrá Stærð Skráartegund Skoða
BaettNytingSjavarafla_Utg-5-mai-2010.pdf 1.259Mb PDF Skoða/Opna

Þetta verk birtist í eftirfarandi flokki:

Skoða venjulega færslu

Leita


Fletta